Vụ án tại tập đoàn kinh tế Vinashin - bài học trong công tác quản lý

Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Công ty mẹ) thành lập trên cơ sở tổ chức, sắp xếp lại Tổng công ty công nghiệp tàu thủy Việt Nam - một Tổng công ty được thành lập từ năm 1996, là một trong 17 Tổng công ty lớn nhất Việt Nam; điều hành các đơn vị thành viên hạch toán phụ thuộc của Tổng công ty tàu thủy Việt Nam.

Trước hết, từ năm 2005 đến ngày được khởi tố vụ án, các cơ quan chức năng đã tiến hành 13 - 14 cuộc thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát ở Vinashin, đã phát hiện nhiều sai phạm, nhưng do sự chủ quan của cấp trên, nên lãnh đạo Tập đoàn này đã không nghiêm túc chấn chỉnh mà còn tìm cách báo cáo không đúng để che dấu sai phạm.

Hai là, Hội đồng quản trị và Ban giám đốc đã sai lầm trong chiến lược, có nhiều sai phạm, vi phạm trong quản lý, điều hành.

Đóng tàu biển là ngành chủ lực của Tập đoàn, nhưng Vinashin tập trung quá nhiều vào lĩnh vực đóng mới; bỏ qua, xem nhẹ khâu sửa chữa, cải tiến nâng cao chất lượng tàu thủy. Do đó, tàu đóng mới kém chất lượng, không bán được. Đầu tư vào lĩnh vực mà Tập đoàn không có kinh nghiệm (như điện, thép, tài chính...), dẫn tới nhiều dự án hiệu quả thấp; chưa hoàn thành vì thiếu vốn, gây đình trệ, lãng phí và thất thoát rất lớn.

Ba là, nhiều cán bộ quản lý có dấu hiệu tham ô, tham nhũng, tư lợi, che dấu thông tin nhưng không được phát hiện và xử lý. Kết quả thanh tra, kiểm tra đã cho thấy việc đầu tư vào nhiều dự án là để trục lợi, để tham ô, bòn rút tài sản của Tập đoàn. Thẩm quyền của Tập đoàn là không giới hạn, đầu tư tài chính của Nhà nước cho Tập đoàn không có rào cản, trong khi khâu giám sát, kiểm tra buông lỏng. Tổng giám đốc, các thành viên HĐQT, Giám đốc Công ty con mặc sức “hoành hành”; các giai đoạn huy động, quản lý, sử dụng vốn bị buông lỏng và vi phạm quy định của pháp luật.

Kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương ngày 05/7/2010 khẳng định: “trong những năm qua Tập đoàn đã báo cáo không trung thực về tình hình tài chính của doanh nghiệp”.